Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair 18 Seri No’lu Tebliğ 05.06.2018 tarih ve 30442 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Adı geçen Tebliğ’de yapılan açıklama ve düzenlemeler aşağıda özetlenmiştir:
1) Arsa Karşılığı İnşaat İşlerine İlişkin Düzenlemeler
Arsa karşılığı inşaat işlerinde, arsa sahibi tarafından müteahhide yapılan teslim sadece arsa payı olacak, arsa sahibine kalacak olan konut ve işyerine ilişkin arsa payı, arsa sahibi tarafından müteahhide teslim edilmeyecektir. Müteahhit tarafından arsa sahibine yapılan konut ve işyeri teslimlerinde ise teslim arsa payı hariç olarak dikkate alınacaktır. Bu düzenlemeyle, 06.04.2018’den sonra gerçekleşen teslimlere ilişkin olarak, arsa sahibi tarafından müteahhide yapılan teslimin, arsanın tamamı yerine, müteahhide kalacak konut veya iş yerlerine isabet eden arsa payı itibarıyla gerçekleştiğini, müteahhit tarafından yapılan işlemin de arsa payına karşılık, konut veya işyeri teslimi olduğunu öngören yeni bir uygulamaya geçilmiştir.
Arsanın bir iktisadi işletmeye dahil olması veya arsa sahibinin arsa alım satımını mutat ve sürekli bir faaliyet olarak sürdürmesi halinde, konut veya işyeri karşılığı müteahhide yapılan bu arsa payı teslimi KDV’ye tabidir. Ancak arsa sahibinin, gerçek usulde mükellefiyetini gerektirmeyecek şekilde, arızi bir faaliyet olarak arsa payını konut veya işyeri karşılığında müteahhide tesliminde vergi uygulanmaz.
7104 sayılı Kanun’da düzenlendiği üzere, müteahhid tarafından arsa sahibine arsa payına karşılık yapılacak konut ve işyeri teslimleri ile arsa sahibi tarafından müteahhide yapılacak arsa payı teslimlerinde (arsa payı tesliminin KDV’ye tabi olması durumunda) KDV matrahı emsal bedel yerine VUK’ta yer alan maliyet bedeli yöntemi esas alınarak tespit edilecektir. Bu yönteme göre, KDV matrahı, maliyet bedeline toptan satışlar için %5, perakende satışlar için %10 ilave edilmek suretiyle bulunacaktır.
Arsa karşılığı inşaat işlerinde vergiyi doğuran olay, müteahhidin arsa payı karşılığı konut, işyeri gibi bağımsız birimleri arsa sahibine teslimiyle gerçekleşir.
2) Fazla ve Yersiz Hesaplanan ve Hazineye Ödenen Verginin İadesine İlişkin Düzenlemeler
7104 sayılı Kanunla da ifade edildiği üzere, fazla veya yersiz ödenen verginin iade edilebilmesi için, alıcı ve satıcı tarafından beyanların düzeltilmesi ve fazla veya yersiz hesaplanan verginin satıcı tarafından alıcıya geri verilmesinin şart olduğu; idare tarafından yapılacak iadenin fazla veya yersiz hesaplanan verginin ilgili tahsil dairesine ödenen kısmı ile sınırlı olacağı düzenlenmiştir. Yani, fazla ve yersiz hesaplanan verginin iadesi sadece ödenecek KDV çıkmasına değil aynı zamanda bu KDV’nin de ödenmesi şartına bağlanmıştır. Tebliğ’de yer alan düzenlemeler uyarınca;
Fazla veya yersiz olarak ödendiği iddia edilen KDV’nin, satıcı tarafından iade olarak talep edilebilmesi için, KDV beyannamesinde hesaplanan KDV olarak beyan edilmesi ve beyana konu edildiği dönem ile iade talep edilen dönem arasında asgari söz konusu KDV tutarı kadar ödenecek KDV çıkması ve Hazineye ödenmesi gerekmektedir.
Beyan edilen dönemle iade talep edilen dönem arasında, fazla veya yersiz uygulanan KDV tutarından daha düşük tutarda ödenecek KDV çıkması ve Hazineye ödenmesi durumunda, sadece bu tutar iadeye konu edilebilecektir.
Beyan edilen dönemle iade talep edilen dönem arasında ödenecek KDV çıkmaması durumunda ise, Hazineye intikal eden bir vergi bulunmadığından, sadece düzeltme yapılacak olup, iade söz konusu olmayacaktır.
3) 7104 sayılı Kanunla, müzayede mahallerinde yapılan satışlarda bu satışları yapanların verginin mükellefi olduğu belirtilmişti. Tebliğ’de yer alan açıklamalar, bu kanuni düzenleme çerçevesinde güncellenmiştir.
4) Organize Sanayi Bölgeleri ile Küçük Sanayi Sitelerinin İnşasına İlişkin İstisna
7103 sayılı Kanunla, organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerinin su, kanalizasyon, arıtma, doğalgaz, elektrik, haberleşme tesisleri ile yol yapımına ve küçük sanayi sitelerindeki işyerlerinin inşasına ilişkin, bunlara veya bunlar tarafından oluşturulan iktisadi işletmelere yapılan mal teslimleri ile hizmet ifalarına 1/4/2018 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere KDV’den istisna getirilmişti. Bu istisnaya ilişkin olarak Tebliğ’de yer alan düzenlemeler özetle aşağıdaki gibidir:
İstisnadan Hangi Alıcılar Yararlanabilir?
* Organize Sanayi Bölgeleri Kanununa göre kurulan organize sanayi bölgeleri ile bunlar tarafından oluşturulan iktisadi işletmeler * Kooperatifler Kanunu ile küçük sanayi sitesi yapı kooperatifi ana sözleşmesi hükümlerine göre kurulmuş küçük sanayi sitesi yapı kooperatifleri (Küçük sanayi sitesi yapı kooperatiflerinin bu istisnadan faydalanabilmesi için küçük sanayi sitesi inşa edilecek arsanın tapu sicilinin küçük sanayi sitesi yapı kooperatifi adına tescil edilmiş olması ve bu arsanın küçük sanayi sitesi inşa edilmesine uygun olduğunun uygulama imar planı veya yetkili idarelerce verilecek ruhsat veya onay ile tevsik edilmesi gerekmektedir.)
İstisna Kapsamına Giren İşlemler
* Organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerinin içme ve kullanma suyu, kanalizasyon ve yağmur suyu şebekesi, içme, kullanma ve atık su arıtma tesisi, doğalgaz, elektrik ve haberleşme tesislerine ilişkin altyapı işleri ile yolların yapımına ilişkin organize sanayi bölgeleri ile bunlar tarafından oluşturulan iktisadi işletmeler ve küçük sanayi sitesi yapı kooperatiflerine yapılan teslim ve hizmetler, * Küçük sanayi sitelerindeki işyerlerinin inşasına ilişkin küçük sanayi sitesi yapı kooperatiflerine yapılan teslim ve hizmetler
İstisnanın Uygulanması:
Proje kapsamında istisna uygulanarak alınacak mal ve hizmetlere ilişkin bir liste alıcılar tarafından hazırlanarak elektronik ortamda sisteme girilir. Bu işlemden sonra, KDV yönünden bağlı olduğu vergi dairesine istisna belgesi almak için başvurur. Vergi dairesinden alınan istisna belgesinin bir örneği alış sırasında satıcı tarafa verilerek istisna kapsamında işlem yapılması talep edilir.
İstisna tam istisna kapsamında olduğundan, satıcı tarafından yüklenilen KDV’nin iadesi söz konusu olabilmektedir.
5) 7103 ve 7104 sayılı Kanunlarla, teknoloji geliştirme bölgesi ile ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde, Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde ve araştırma laboratuvarlarında Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde bulunanlara, münhasıran bu faaliyetlerinde kullanılmak üzere yapılan yeni makina ve teçhizat teslimleri 1/5/2018 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere KDV’den istisna tutulmuştu. Tebliğ’de bu istisnaya ilişkin olarak özetle aşağıdaki düzenlemelere yer verilmiştir:
İstisnadan Yararlanacak Alıcılar:
İstisnadan;
– 4691 sayılı Kanun kapsamındaki teknoloji geliştirme bölgesi ile ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde,
– 5746 sayılı Kanun kapsamındaki Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde,
– 6550 sayılı Kanun kapsamındaki araştırma laboratuvarlarında
Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde bulunanlar yararlanır.
İstisnanın Uygulanması
İstisna kapsamında makina ve teçhizat satın almak isteyen alıcılar, teknoloji geliştirme bölgesi ile ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde, Ar-Ge ve tasarım merkezlerinde ve araştırma laboratuvarlarında faaliyette bulunduklarına ve satın alacakları makina ve teçhizatı Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanacaklarına dair ilgili birimlerden alacakları belge ile KDV yönünden bağlı oldukları vergi dairesine istisna belgesi almak için başvuruda bulunurlar. Başvuruda bulunanlar tarafından istisna kapsamında alınacak makina ve teçhizat listesi elektronik ortamda sisteme girilir.
6) 7103 sayılı Kanunla, 01.05.2018 tarihinden itibaren, Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek yeni makina ve teçhizatın, 17/4/1957 tarihli ve 6948 sayılı Sanayi Sicili Kanununa göre sanayi sicil belgesini haiz KDV mükelleflerine münhasıran imalat sanayiinde kullanılmak üzere teslimi 31/12/2019 tarihine kadar KDV’den müstesna tutulmuştu. Bu istisna uygulamasına ilişkin olarak Tebliğ’de yer alan düzenlemeler özetle aşağıdaki gibidir:
İstisnadan, 6948 sayılı Kanuna göre sanayi sicil belgesini haiz KDV mükellefleri yararlanır
30/4/2018 tarihli ve 2018/11674 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki listede yer alan makine ve teçhizat istisna kapsamındadır.
İstisna kapsamında makina ve teçhizat satın almak isteyen mükellefler, sanayi sicil belgelerini ibraz ederek alacakları makina ve teçhizatı imalat sanayiinde kullanacaklarına dair beyanlarıyla birlikte KDV yönünden bağlı oldukları vergi dairesine başvururlar. Bu başvuruyla birlikte istisna kapsamında alınacak makina ve teçhizat listesi elektronik ortamda sisteme girilir. Vergi dairesinden alınan istisna belgesinin alıcı tarafından onaylanmış bir örneği alıcılar tarafından satıcılara verilir.Söz konusu istisna belgesi kapsamında satış yapan mükellef düzenlediği faturada makina ve teçhizatın cinsi ile birlikte GTİP numarasını da belirtir. İstisna belgesi ekinin ilgili bölümünü fatura tarihi, numarası, mal miktarı ve tutarını belirtmek suretiyle onaylar ve bir örneğini alır. Teslim gerçekleştikçe alıcı ve satıcı alım/satım bilgilerini elektronik ortamda sisteme girerler.
İstisna uygulanan teslimler nedeniyle yüklenilen KDV, satıcılar tarafından indirim konusu yapılabilir. İndirim yoluyla telafi edilemeyen KDV satıcılara talep edilmesi halinde iade edilir.
7) 7103 sayılı Kanunla, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda kantin olarak belirlenen alanların okul aile birlikleri tarafından kiraya verilmesi işlemleri KDV’den istisna tutulmuş olup, Tebliğ, bu düzenleme çerçevesinde güncellenmiştir. 8) 3065 sayılı Kanunun (17/4-k) maddesine göre; organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerinin kurulması amacıyla oluşturulan iktisadi işletmelerin arsa ve işyeri teslimleri KDV’den istisnadır.
Tebliğ’de yapılan değişiklikle, istisna kapsamındaki arsa teslimine, söz konusu arsa için organize sanayi bölgeleri tarafından yapılan ve parsel birim maliyeti içinde yer alan harcamalar da dahil edilmiştir.
9) İndirimli Orana Tabi İşlemlere İlişkin Değişiklikler
7104 sayılı Kanunla, Bakanlar Kurulu tarafından vergi nispeti indirilen teslim ve hizmetlerle ilgili olan ve indirilemeyen KDV bakımından süre kısıtı kaldırılmıştı. Tebliğ,bu düzenleme çerçevesinde güncellenmiştir.
7104 sayılı Kanunla, ayrıca, indirimli orana tabi teslim ve hizmetler nedeniyle teslim ve hizmetin gerçekleştiği vergilendirme döneminden sonra ortaya çıkan giderler veya yapılan iskontolar dolayısıyla yüklenilen ve indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisinin iade hesabına dahil edilmesine imkan sağlanmıştı. Bu kapsamda, Tebliğ’de
indirimli orana tabi işlemin gerçekleşmesinden sonra, satıcı tarafından yapılan iskontolar nedeniyle, alıcılar tarafından iskontoya dair düzenlenen faturada KDV hesaplanması gerektiği
indirimli orana tabi işlemin gerçekleşmesinden sonra, işlemle ilgili olarak yapılan garanti, reklam, royalty, know-how, isim hakkı, ciro primi gibi harcamalar ve iskontolar nedeniyle satıcılar tarafından yüklenilen KDV’nin, indirim hesaplarına dahil edildiği vergilendirme dönemine ilişkin iade hesabında dikkate alınacağı düzenlenmiştir
10) 7104 sayılı Kanunla faydalı ömürlerini tamamladıktan sonra zayi olan veya istisna kapsamında teslim edilen amortismana tabi iktisadi kıymetlere ilişkin yüklenilen katma değer vergisinin tamamı ile faydalı ömrünü tamamlamadan zayi olan veya istisna kapsamında teslim edilen amortismana tabi iktisadi kıymetlere ilişkin yüklenilen katma değer vergisinin kullanılan süreye isabet eden kısmının indirilebileceği düzenlenmişti.
Tebliğ’de bu kapsamda,
ATİK’in faydalı ömrünü tamamladıktan sonra zayi olması veya istisna kapsamında teslim edilmesi halinde bu kıymetin alımında yüklenilen ve indirim konusu yapılan KDV’nin indirim hesaplarından çıkarılmasına ilişkin herhangi bir düzeltme işlemi yapılmasına gerek bulunmadığı
ATİK’lerin faydalı ömrünün kullanılmayan kısmına ilişkin KDV’nin ATİK’in zayi olduğu veya istisna kapsamında teslim edildiği dönem beyannamesinde “Daha Önce İndirim Konusu Yapılan KDV’nin İlavesi” satırında beyan edilmek suretiyle indirim hesaplarından çıkarılacağı düzenlenmiştir
11) 7104 sayılı Kanunla transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlara ilişkin ithalde veya sorumlu sıfatıyla ödenen katma değer vergisinin yanı sıra Türkiye’deki işlemler nedeniyle satıcıya ödenen ve satıcı tarafından da ilgili vergilendirme döneminde beyan edilerek ödenen katma değer vergisinin alıcı tarafından indirilebileceği düzenlenmişti.
Tebliğ’de alıcı tarafından indirim konusu yapılabilecek KDV’nin, satıcının ilgili vergilendirme döneminde beyan ederek ödediği KDV tutarıyla sınırlı olduğu belirtilmiştir. 12) İzaha davet kapsamında olan ve izahı kabul edilen mükellefler hakkında özel esasların uygulanmayacağı belirtilmiştir.
Söz konusu Tebliğ’e ulaşmak için Tıklayınız
Saygılarımızla,
NTS Yeminli Mali Müşavirlik Denetim ve Danışmanlık A.Ş